सर्किट ब्रेकर : तुमच्या घराचे पहिले सुरक्षा कवच

 

 

🔲सर्किट ब्रेकर : तुमच्या घराचे पहिले सुरक्षा कवच 🔲

प्रस्तावना:-  

आजच्या काळात, विद्युत आपल्या जीवनाचा एक महत्त्वाचा भाग बनला आहे. आपल्या घरापासून ते आपल्या व्यवसायापर्यंत, आपण जवळपास सर्वकाही चालविण्यासाठी विजेवर अवलंबून आहोत. तथापि, विद्युत धोकादायक देखील असू शकते. म्हणूनच आपल्या घराच्या सुरक्षेबाबत, विशेषत: विद्युत सुरक्षेबाबत चांगली समजूत असणे महत्वाचे आहे.

आपल्या घरातील सर्वात महत्वाच्या सुरक्षा उपकरणांपैकी एक म्हणजे सर्किट ब्रेकर. सर्किट ब्रेकर हे उपकरणे आहेत जे आपल्या घराच्या विद्युत प्रणालीला ओव्हरलोड आणि शॉर्ट सर्किटपासून संरक्षण देतात. ते सहसा पॅनल बॉक्समध्ये असतात, जे सामान्यतः बेसमध्यंत, गॅरेजमध्ये किंवा यूटिलिटी कपाटात आढळतात.

जेव्हा ओव्हरलोड किंवा शॉर्ट सर्किट होते, तेव्हा सर्किट ब्रेकर ट्रिप होतो आणि प्रभावित सर्किटमधील विद्युत प्रवाहावर व्यत्यय आणतो. हे आग आणि इतर विद्युत धोक्यांपासून बचाव करण्यास मदत करते.

सर्किट ब्रेकरचे प्रकार

सर्किट ब्रेकर दोन मुख्य प्रकारात असतात: थर्मल सर्किट ब्रेकर आणि चुंबकीय सर्किट ब्रेकर.

• थर्मल सर्किट ब्रेकर ओव्हरलोडचा शोध घेण्यासाठी उष्णता वापरतात. जेव्हा ओव्हरलोड होते, तेव्हा प्रवाहामुळे निर्माण होणारी उष्णता सर्किट ब्रेकरला ट्रिप करण्यास कारणीभूत ठरते.

  थर्मल सर्किट ब्रेकर ओव्हरलोडचा शोध घेण्यासाठी उष्णता वापरतात. जेव्हा ओव्हरलोड होते, तेव्हा प्रवाहामुळे निर्माण होणारी उष्णता सर्किट ब्रेकरला ट्रिप करण्यास कारणीभूत ठरते. थर्मल एलिमेंट: MCB चे थर्मल एलिमेंट ही द्विधातूची पट्टी असते (आकृती 2 B लेबल केलेली) जी त्यातून विद्युत प्रवाह वाहते तेव्हा गरम होते. विद्युतप्रवाह वाढत असताना, उष्णतेमुळे द्विधातूची पट्टी वाकते आणि ठराविक तापमानापर्यंत पोहोचल्यावर शेवटी MCB ट्रिप करते .

   

• चुंबकीय सर्किट ब्रेकर शॉर्ट सर्किटचा शोध घेण्यासाठी चुंबकत्व वापरतात. जेव्हा शॉर्ट सर्किट होते, तेव्हा प्रवाहामुळे निर्माण होणारे चुंबकीय क्षेत्र सर्किट ब्रेकरला ट्रिप करण्यास कारणीभूत ठरते.

  चुंबकीय सर्किट ब्रेकर शॉर्ट सर्किटचा शोध घेण्यासाठी चुंबकत्व वापरतात. जेव्हा शॉर्ट सर्किट होते, तेव्हा प्रवाहामुळे निर्माण होणारे चुंबकीय क्षेत्र सर्किट ब्रेकरला ट्रिप करण्यास कारणीभूत ठरते.  चुंबकीय सर्किट ब्रेकर सोलेनॉइड ( इलेक्ट्रोमॅग्नेट ) वापरतो ज्याची खेचण्याची शक्ती विद्युत् प्रवाहाने वाढते. काही डिझाईन्स सोलेनोइडच्या व्यतिरिक्त इलेक्ट्रोमॅग्नेटिक शक्तींचा वापर करतात. सर्किट ब्रेकरचे संपर्क कुंडीने बंद केले जातात.

   

सर्किट ब्रेकर कसा रीसेट करावा

जर सर्किट ब्रेकर ट्रिप झाला तर त्याला "ऑफ" स्थितीत आणि नंतर "ऑन" स्थितीत स्विच फ्लिप करून रीसेट केले जाऊ शकते. तथापि, जर सर्किट ब्रेकर बारंबार ट्रिप होत असेल, तर समस्या तपासण्यासाठी पात्र विद्युतकाराला बोलावणे महत्वाचे आहे.

सर्किट ब्रेकरचे महत्त्व

सर्किट ब्रेकर आपल्या घराचे विद्युत धोक्यांपासून संरक्षण करण्यासाठी आवश्यक आहेत. ते आग, अपघात आणि मृत्यूपासून बचाव करण्यास मदत करू शकतात.

आपल्या घराचे संरक्षण करण्याव्यतिरिक्त, सर्किट ब्रेकर आपल्या उपकरणांचेही संरक्षण करू शकतात. जेव्हा एखादे उपकरण ओव्हरलोड होते, तेव्हा सर्किट ब्रेकर ट्रिप होईल आणि उपकरणाला नुकसान होण्यापासून वाचेल.

विद्युत सुरक्षेसाठी टिप्स

सर्किट ब्रेकर वापरण्याव्यतिरिक्त, आपण आपल्या घरात विद्युत सुरक्षा सुनिश्चित करण्यासाठी इतर गोष्टी देखील करू शकता.

• कधीही आउटलेट्स ओव्हरलोड करू नका. यामुळे गरम होऊ शकते आणि आग लागू शकते.

• एक्सटेंशन कॉर्ड फक्त आवश्यकतेनुसार वापरा. एक्सटेंशन कॉर्ड्स तात्पुरते वापरल्या पाहिजेत आणि त्यांना कालीन किंवा कालीन अंतर्गत चालवायचे नाही.

• जेव्हा आपण वापरात नसतात तेव्हा उपकरणे अनप्लग करा. यामुळे विद्युत आग लागण्यापासून रोखता येते.

• आपल्या घराच्या विद्युत प्रणालीची नियमित तपासणी करा. यामुळे गंभीर होण्यापूर्वी संभाव्य समस्या ओळखण्यास मदत होऊ शकते.

या टिप्सचे पालन करून, आपण आपल्या घराचे विद्युत धोक्यांपासून सुरक्षित ठेवण्यास मदत करू शकता.

निष्कर्ष

सर्किट ब्रेकर आपल्या घराच्या विद्युत प्रणालीचा एक महत्त्वाचा भाग आहेत. ते आपल्या घराचे ओव्हरलोड आणि शॉर्ट सर्किटपासून संरक्षण करतात, जे आग आणि इतर विद्युत धोक्यांपासून बचाव करू शकतात.

जर आपल्याला सर्किट ब्रेकर किंवा विद्युत सुरक्षेबद्दल काही प्रश्न असतील, तर पात्र विद्युतकाराशी सल्ला घेणे महत्वाचे आहे.

आपल्या काही शंका असल्यास कमेंटमध्ये विचारा